Απόρριψη αγωγής απόδοσης δωρεών συζύγου προς σύζυγο μετά από πολυετή γάμο

Με αγωγή συμμετοχής στα αποκτήματα (ΑΚ 1400) εν διαστάσει επί τριετία σύζυγος αξίωσε από την  σύζυγό του (εντολέα μας) περιουσιακά στοιχεία που της είχε μεταβιβάσει λόγω δωρεάς κατά τη διάρκεια 38ετούς γάμου τους, κάποια εκ των οποίων μεταβίβασε μετά την συμπλήρωση της τριετούς διάστασης. Με την ίδια αγωγή προέβαλε επικουρική αξίωση λόγω αδικαιολόγητου πλουτισμού της (ΑΚ 904).

Σε αντίκρουση της αγωγής προβάλαμε την κρατούσα νεότερη νομολογία του Ακυρωτικού (ΑΠ 1004/2022, ΑΠ 114/2016 ΝΟΜΟΣ, ΑΠ 808/2015 ΝοΒ 2015. 2262, ΑΠ 932/2009 ΧρΙΔ 2010.105) και των εφετείων (ΤρΕφΠειρ 626/2018 ΠειρΝ 2018.321, ΤρΕφΚαλαμ 94/2016, ΜΕφΘεσ 33/2022, ΜΕφΑθ 608/2019 ΝΟΜΟΣ) κατά την οποία στην αύξηση της περιουσίας του ενός συζύγου δεν υπολογίζεται ό,τι αυτός απέκτησε από δωρεά του άλλου συζύγου και έτσι δεν αποδίδεται η αύξηση αυτή. Το Πρωτοδικείο (ΜΠρΘεσ 10034/2025) συντασσόμενο με την νομολογία αυτή, απέρριψε την κύρια αγωγική βάση ως μη νόμιμη. 

Το ευρύτερα ενδιαφέρον της απόφασης είναι ότι σχολιάζει την αντίθετη άποψη ως άδικη, διότι βάσει αυτής θα έπρεπε να επιστρέφονται όλες οι δωρεές μεταξύ συζύγων και σ’ όλη τους την έκταση, κάτι που εκφεύγει του σκοπού της ΑΚ 1400. Όσες φορές η συμβολή ανάγεται σε χαριστική δικαιοπραξία η αιτία της (δωρεά) είναι ισχυρή και δεν υπάρχει λόγος να παύσει να είναι δεσμευτική. Κατέληξε έτσι, ότι οι δωρεές μεταξύ συζύγων αναζητούνται μόνο κατά τους όρους των γενικών διατάξεων περί δωρεών. Τέλος, το δικαστήριο, δεχόμενο ως κρίσιμη τελική περιουσία του υπόχρεου συζύγου την υπάρχουσα κατά την αμετάκλητη λύση του γάμου, (άλλως κατά τη συμπλήρωση της τριετούς διάστασης), απέρριψε αυτοτελώς ως μη νόμιμο το αίτημα απόδοσης δωρεών που έλαβαν χώρα μετά την τριετή διάσταση. 

Την επικουρική βάση (ΑΚ 904) απέρριψε επίσης, (α) διότι δεν νοείται νόμιμη σώρευσή της με αγωγή της ΑΚ 1400, καθώς μόνο πριν τον γάμο ή μετά την αμετάκλητη λύση του μπορεί να αναζητηθεί αδικαιολόγητος πλουτισμός, (β) ως αόριστη, επειδή ο ενάγων δεν επικαλείτο αμετάκλητη λύση του γάμου, ώστε να καθίσταται ο πλουτισμός της εναγομένης αδικαιολόγητος λόγω αιτίας λήξασας (λύση του γάμου) και (γ) ως μη νόμιμη, επειδή η επαύξηση της περιουσίας της συζύγου εντολέως μας επήλθε με νόμιμη αιτία (δωρεά) που παραμένει ισχυρή.  

Δείτε επίσης